Streszczenia i opracowania lektur szkolnych klp klp.pl
Starożytny dramat grecki wywodzi się ze świąt organizowanych ku czci Dionizosa – boga urodzajów i winnej latorośli. Podczas uroczystości na cześć boga śpiewano pieśni, zwane dytyrambami i tańczono. Wieśniacy przebierali się w skóry zwierzęce, aby przypominać towarzyszy dionizyjskiego pochodu – sylenów i satyrów. Dlatego właśnie chóry Dionizosa, śpiewające pieśni pod przewodnictwem kierownika chóru (koryfeusza), zostały nazwane chórami koźlimi, a ich pieśń – pieśnią kozła, czyli tragedią (od tragos – kozioł, ode – pieśń).

Święta Dionizosa obchodzono kilka razy do roku, do najbardziej znanych należały tzw. Dionizje Małe (Wiejskie) i Dionizje Wielkie (Miejskie), odprawiane w Atenach. Tragedia antyczna wywodzi się z Dionizji Wielkich. Pieśni chóralne na cześć Dionizosa przechodziły stopniową ewolucję, aż w końcu przybrały formę znaną nam dzisiaj jako tragedia grecka.

Za wynalazcę tragedii uważa się Tespisa. Wyćwiczył on swoje chóry w śpiewaniu i woził je od wioski do wioski. Nowością było to, że do tańca i śpiewu wprowadził „opowiadacza” (zwanego po grecku hypokrites), który stał się pierwszym aktorem, prowadzącym dialog z chórem. Aktor ten zmieniał kostium i maskę i wracał na scenę, przybierając różne role.

Dalszym etapem w rozwoju tragedii było zrezygnowanie z przedstawiania losów jedynie Dionizosa, a sięgnięcie także do innych mitów. Spowodowało to rezygnację z chóru satyrów na rzecz chóru złożonego z innych osób – zależnie od tematyki tragedii.

Dalszy rozwój tragedii szedł w kierunku ograniczenia roli chóru i elementu opowiadającego na rzecz elementu dramatycznego, przenoszącego coraz więcej akcji na scenę. Coraz mniej się na scenie śpiewało, a coraz więcej odgrywało. Istotnym wydarzeniem w tym rozwoju było wprowadzenie przez Ajschylosa na scenę drugiego aktora; stwarzało to znacznie większe możliwości dramatyczne. Trzeciego aktora wprowadził Sofokles, i na tym liczba aktorów na scenie greckiego teatru się ograniczyła.

Z czasem tematyka bohatersko-mitologiczna wyparła z tragedii treść dionizyjską, publiczność domagała się jej jednak. Rozwiązano to w ten sposób, że do wystawianych trzech tragedii (trylogii), dodawano dramat satyrowy i tym samym tworzono tetralogię. Trylogie były bardzo popularne. Początkowo tworzące je utwory pozostawały ze sobą w związku dramatycznym, jak np. Oresteja Ajschylosa. Z czasem trylogie zaczęły tworzyć samodzielne tragedie, np. Persowie Ajschylosa.



Polecasz ten artykuł?TAK NIEUdostępnij






  Dowiedz się więcej
1  Sztuka grecka - rozwój
2  Kultura starożytnego Egiptu
3  Gatunki liryki greckiej